Kaja Gostkowska, Język-kultura-technologia. Rozwój polskiej i francuskiej technologii biomedycznej, Oficyna Naukowa, Warszawa 2015.

Kaja Gostkowska, Język-kultura-technologia. Rozwój polskiej i francuskiej technologii biomedycznej, Oficyna Naukowa, Warszawa 2015.

Książka wpisuje się w nurt prac poświęconych terminologiom różnych dziedzin. Przedmiotem badań są wybrane działy polskiej i francuskiej terminologii inżynierii biomedycznej. Przyjmując szeroką perspektywę badań, autorka analizuje terminologię biomedyczną z różnych punktów widzenia: słowotwórczego, terminologicznego i ontologicznego, semantycznego, kognitywnego, analizy tekstu oraz socjoterminologicznego. Ukazuje, jakie mechanizmy terminotwórcze są wykorzystywane – w sposób świadomy lub nie – przez użytkowników danego języka specjalistycznego, i porównuje tendencje panujące w językach należących do dwóch odmiennych obszarów kulturowych i cywilizacyjnych. Analiza zgromadzonych terminów pozwoliła również autorce na ukazanie pewnych nowych i ciekawych zjawisk językowych zachodzących we współczesnej nauce, związanych m.in. z interdyscyplinarnością inżynierii biomedycznej.

Spis treści

 

Wstęp / 9

1. Terminologia jako dyscyplina badawcza / 9

2. Badania nad terminologią w języku polskim i francuskim / 11

2.1. Status polszczyzny i francuszczyzny / 11

2.2. Stan badań terminologicznych w zarysie / 12

3. Inżynieria biomedyczna / 15

3.1. Zakres badań inżynierii biomedycznej / 15

3.2. Biomechanika i biomateriały / 17

4. Interdyscyplinarny charakter inżynierii biomedycznej / 20

4.1. Kształtowanie się języka interdyscyplinarnego obszaru badań / 20

4.2. Zagadnienie dziedziny w badaniach terminologicznych / 23

4.3. Interdyscyplinarny obszar badań / 23

5. Cel pracy. Struktura pracy. Materiał badawczy / 25

 

I. Terminologia biomedyczna. Ujęcie formalne  / 29

1. Wstęp / 29

2. Przegląd wybranych klasyfikacji mechanizmów tworzenia nowych słów / 31

2.1. Wybrane klasyfikacje z literatury polskojęzycznej / 32

2.2. Wybrane klasyfikacje z literatury francuskojęzycznej / 43

2.3. Podział mechanizmów tworzenia nowych słów przyjęty do analizy terminologii biomedycznej / 61

3. Analiza formalna polskiej i francuskiej terminologii biomedycznej / 64

3.1. Matryce zewnątrzjęzykowe / 64

3.2. Matryce wewnątrzjęzykowe / 74

4. Podsumowanie / 104

 

II. Terminologia biomedyczna. Ujęcie pojęciowe i semantyczne / 106

1. Wstęp / 106

2. Przegląd wybranych opracowań teoretycznych dotyczących pojęciowego i semantycznego wymiaru terminów / 108

2.1. Wusterowska koncepcja pojęcia / 109

2.2. Termin jako rodzaj znaku według Marii Teresy Cabré / 110

2.3. Pojęcie i archipojęcie / 111

2.4. Pojęcie a signifié / 113

2.5. System pojęciowy / 115

3. Mikrosystemy pojęciowe w badanej terminologii / 116

3.1. Mikrosystem pojęciowy rodzajów urządzeń ortopedycznych / 116

3.2. Mikrosystem pojęciowy właściwości biomateriałów / 135

4. Pojęcia nazwane w języku / 146

4.1. Jedno pojęcie a kilka nazw. Synonimia w terminologii / 146

4.2. Jedno nazwanie a kilka pojęć. Polisemia w terminologii / 152

4.3. Rożne sposoby konceptualizacji tego samego pojęcia w języku polskim i francuskim / 156

5. Punkt widzenia w terminologii. Termin — pojęcie — ładunek znaczeniowy / 159

5.1. Punkt widzenia wyrażony expressis verbis / 161

5.2. Definicje / 162

5.3. Specjalistyczny kontekst użycia / 163

5.4. Porównania / 164

6. Podsumowanie / 167

 

III. Terminologia biomedyczna. Ujęcie socjoterminologiczne / 169

1. Wstęp / 169

1.1. Uzasadnienie socjolingwistycznego podejścia do terminologii / 169

1.2. Cele badania socjoterminologicznego / 171

1.3. Polityka językowa w teorii / 173

1.4. Badanie ankietowe / 175

2. Polityka językowa w Polsce i we Francji / 180

2.1. Polskie i francuskie ustawodawstwo dotyczące kwestii językowych / 181

2.2. Nadzór terminologiczny w Polsce i we Francji / 186

2.3. Wnioski płynące z porównania polityki językowej prowadzonej w Polsce i we Francji / 195

3. Wyniki ankiety przeprowadzonej wśród polskich i francuskich specjalistów inżynierii biomedycznej / 197

3.1. Naukowiec wobec wyboru języka / 197

3.2. Wokół nowych terminów / 206

3.3. Podsumowanie ankiety / 217

4. Podsumowanie / 218

 

Zakończenie / 220

Resumé / 224

Indeks osób / 226

 

Bibliografia / 228

1. Teksty źródłowe / 228

2. Opracowania / 229

3. Słowniki / 234

4. Inne źródła / 234

 

Aneksy / 237

1. Klasyfikacje słowotwórcze / 238

1.1. Klasyfikacje słowotwórcze w literaturze polskojęzycznej / 238

1.2. Klasyfikacje słowotwórcze w literaturze francuskojęzycznej / 240

1.3. Podział mechanizmów tworzenia nowych słów przyjęty do analizy terminologii biomedycznej / 242

2. Indeksy terminów wraz ze źródłami / 243

2.1. Indeks polskich terminów biomedycznych (porządek alfabetyczny) / 243

2.2. Indeks francuskich terminów biomedycznych (porządek alfabetyczny) / 250

3. Glosariusz polskich i francuskich terminów biomedycznych / 257

3.1. Glosariusz polskich terminów biomedycznych / 257

3.2. Glosariusz francuskich terminów biomedycznych / 263

 

Table des matières / 270