Opracowała: Natalia Paprocka
Lata 40 i 50
24 sierpnia 1945
– Dekretem Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej utworzone zostają Uniwersytet i Politechnika we Wrocławiu. Wśród powołanych wówczas kierunków znalazła się również romanistyka.
![]() |
bbb |
Obecna siedziba IFR przy placu Nankiera 4 w latach 1945-1948 (źródło: http://fotopolska.eu) Obiekt stał się siedzibą romanistyki, gdy ta została instytutem w 1973 roku, a budynek wyremontowano. Do tego czasu romanistyka miała siedzibę najpierw przy ul. Szewskiej, a później gnieździła się przy ul. Grodzkiej na parterze w przybudówce zw. Rospondówką (obecny dziekanat Wydziału Filologicznego) i wynajmowała sale na uniwersytecie, nawet na ul. Dawida. Na pierwszym piętrze Rospondówki znajdowała się Katedra Języka Polskiego, którą założył i długie lata kierował prof. Stanisław Rospond, stąd nazwa przybudówki. (na podst. informacji od Julii Wyczółkowskiej, Teresy Nowak i Stefana Kaufmana) |
1945/1946
– Pierwszy rok akademicki na romanistyce (12 studentów).
– Katedra Filologii Francuskiej (później Romańskiej) swoje powstanie zawdzięcza romanistom ze Lwowa.
– Pierwsi pracownicy:
Jerzy Kuryłowicz – pierwszy kierownik Katedry
Zygmunt Czerny – kierownik Katedry od 1947 r.
Jan Kott
Anna Czyżowska-Nikliborcowa
Rachmiel Brandwajn
Ewa Rzadkowska
Krystyna Felińska
1951/1952
– Wstrzymanie naboru na romanistykę.
1957
– Reaktywacja Katedry Filologii Romańskiej pod kierownictwem Leona Zawadowskiego.
Lata 60 i 70
1960/1961
– Przyjęcie pierwszych studentów po reaktywacji (16 osób).
– Pracownicy:
Jerzy Adamski (współpraca)
Krystyna Falicka
Jerzy Falicki
Krystyna Felińska
Stanisław Gniadek (współpraca)
Józef Heistein
Michał Michalak
Anna Nikliborcowa
Mieczysława Sekrecka
1968
– Kierownictwo katedry obejmuje Jan Trzynadlowski.
1969
– Kierownictwo katedry obejmuje Józef Heistein. Funkcję tę pełni z przerwami do 1991 roku (zastępowali go Bogdan Siciński i Edmund Sikora).
– Reforma struktury organizacyjnej uczelni: w miejsce katedr powstają instytuty. Filologia Romańska zachowuje jednak status katedry, w której funkcjonowały trzy zespoły naukowo-dydaktyczne: (a) literatur romańskich, (b) praktycznej nauki języka francuskiego i (c) literatury francuskiej.
Budynek przy pl. Nankiera 4 w latach sześćdziesiątych (źródło: http://fotopolska.eu)
1970-1973
- Prace remontowe budynku przy pl. Nankiera 4, gdzie w 1973 r. został przeniesiony Instytut Filologii Romańskiej.
1973
– Przekształcenie Katedry w Instytut Filologii Romańskiej.
1974
– Powołanie trzech zakładów w obrębie Instytutu: (a) Zakładu Historii Literatury Francuskiej, (b) Zakładu Językoznawstwa i Praktycznej Nauki Języka Francuskiego oraz (c) Zakładu Filologii Włoskiej i Innych Języków Romańskich.
1976
– Utworzenie dwóch zakładów w miejsce trzech: (a) Zakładu Językoznawstwa Romańskiego i (b) Zakładu Literatur Romańskich.
1978
– Utworzenie trzeciego zakładu: Dydaktyki Języków Romańskich.
Budynek Instytutu w latach 1975-1980 (źródło: http://fotopolska.eu)
Lata 80 i 90
1984 i 1985
– Wstrzymanie rekrutacji studentów.
1986/1987
– Wznowienie naboru studentów i wprowadzenie (na krótko) dwóch specjalizacji: italianistycznej i hispanistycznej.
1987
– Powstanie Zakładu Hispanistyki i Italianistyki.
1990/1991
– Powstanie profilu hiszpańskiego filologii romańskiej, jako osobnego kierunku studiów.
– Powstanie dwóch kolejnych zakładów: Zakładu Iberystyki i Zakładu Italianistyki (łącznie było 5 zakładów).
1991
– Początek wdrażania dwustopniowego systemu studiów na profilu francuskim.
1997
– Zatwierdzenie dwustopniowego systemu studiów na profilu hiszpańskim (zaczął on obowiązywać od roku akademickiego 1998/1999).
– Wdrożenie dwustopniowych studiów wieczorowych na kierunku italianistyka.
Początek XXI wieku
2008-2010
- Remont budynku Instytutu Filologii Romańskiej:
Założeniem przebudowy, realizowanej od roku 2005 z żelazną konsekwencją i determinacją przez prof. Krystynę Gabryjelską, było zarówno przywrócenie wartości historycznych, jak i stworzenie warunków funkcjonalnych zgodnych z dzisiejszymi standardami. (...)
Projekt, w stałej współpracy ze służbami konserwatorskimi i dyrekcją instytutu, opracował architekt Stefan Zalewski. Windę umieszczono w obszarze dziedzińca, który przykryto szklanym dachem. Po połączeniu jej szybu ze ścianami kondygnacji za pomocą przemyślnych pomostów zyskano przestrzeń na ciągi komunikacyjne, dzięki czemu można było odtworzyć pierwotne wymiary i układ pomieszczeń.
Przebudowanie poddasza pozwoliło na uzyskanie wrażenia mansardowego dachu niemal bez utraty powierzchni użytkowej. Elewacje pomalowano w kontrastowej, wczesnobarokowej kolorystyce, wynikającej z badań przeprowadzonych przez Piotra Wanata. Pod koniec trwającego dwa lata remontu stolarkę i wyposażenie zaprojektował architekt Józef Cempa, nadając wnętrzom finalny blask. Powstały nie tylko piękne drzwi, utrzymane w historycznej stylistyce szafy i tablice ogłoszeniowe, ale też przytulne zakątki, gdzie można przysiąść z laptopem na żeliwnej ławeczce... (Krzywka 2011: 35)
Informacje prasowe na temat remontu:
Romaniści po remoncie wracają na plac Nankiera
Uniwersytet Wrocławski przechodzi remonty
Dolnośląska Budowa Roku - 2. miejsce w kategorii Rewaloryzacja i rewitalizacja obiektów zabytkowych
Budynek IFR w trakcie remontu (źródło zdjęcia: http://dolny-slask.org.pl)
![]() |
cccc | Na czas remontu kamienicy przy pl. Nankiera 4 Instytut Filologii Romańskiej przeniesiono do siedziby tymczasowej przy ul. Komuny Paryskiej 21. |
2013
- Zmiana struktury Instytutu Filologii Romańskiej, który składał się z czterech zakładów i dwóch pracowni: (a) Zakład Iberystyki, (b) Zakład Językoznawstwa Francuskiego, (c) Zakład Literatury i Kultury Francuskiej i Włoskiej, (d) Zakład Translatologii, (e) Pracownia Dydaktyki Języka Francuskiego i (f) Pracownia Dydaktyki Języków Hiszpańskiego i Portugalskiego.
2015
- Zmiana struktury Instytutu Filologii Romańskiej, który składa się obecnie z pięciu zakładów i dwóch pracowni. Są to: (a) Zakład Iberystyki, (b) Zakład Italianistyki, (c) Zakład Językoznawstwa Francuskiego, (d) Zakład Literatury i Kultury Francuskiej, (e) Zakład Translatologii, (f) Pracownia Dydaktyki Języka Francuskiego i (g) Pracownia Dydaktyki Języków Hiszpańskiego i Portugalskiego.
Bibliografia
Józef Heistein, (1987), "Les directions de recherches à l’Institut de Philologie Romane", Romanica Wratislaviensia, XXVII, ss. 5-9.
Łukasz Krzywka, "Budynek Romanistów" [in:] Przegląd Uniwersytecki, R. 17, Nr 4 (177), kwiecień 2011, s. 35.
Ewa Kulak, (2002), "Między komparatystyką i przekładoznawstwem : romanistyka wrocławska w latach powojennych", [in :] E. Skibińska, M. Cieński (dir.), Język – Stereotyp – Przekład, Wrocław : Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, ss. 15-24.
J. M-J, B.P, "Ach, ci romaniści…", [in:] Przeglad Uniwersytecki, nr 6–8/2012, ss. 33-35.
Jolanta Małecka-Juchymiuk, Bogusław Panek, "Ach, ci romaniści..." (wersja rozszerzona).
Elżbieta Skibińska, (2011), "Les études romanes en Pologne : la traduction dans la recherche et dans l’enseignement", [in :] T. Giermak-Zielińska, Z. Naliwajek, J. Żurowska (dir.), Les études romanes/françaises hier et aujourd’hui : 90 ans des études romanes à l’Université de Varsovie, Warszawa : Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, ss. 79-86.
Fotografie Instytutu Filologii Romańskiej dostępne są na stronie:
http://fotopolska.eu/Wroclaw/b9014,Instytut_Filologii_Romanskiej_UWr.html
Witold Ucherek, "L'état de l'enseignement du français à l'Université de Wrocław", Revue du Centre Européen d'étues slaves, nr 3: "La réception de la langue et de la culture françaises dans les pays de l'Europe de l'Est", études réunies et présentées par Justyna Bajda, Witold Ucherek et Sanja Boskovic.